Uluslararası Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi

Küreselleşen dünyada bireyler ve şirketler farklı ülkelerde hukuki süreçlere taraf olabilmektedir. Bu süreçlerin sonunda verilen yabancı mahkeme kararlarının Türkiye’de geçerli olabilmesi için “tanıma” ve “tenfiz” mekanizmaları devreye girer. Bu yazıda, uluslararası mahkeme kararlarının Türk hukukunda nasıl tanındığı ve icra edilebilir hale geldiği açıklanmaktadır.

Tanıma Nedir?

Tanıma, yabancı bir mahkeme kararının Türkiye’de kesin hüküm ve kesin delil etkisi doğurmasını sağlayan hukuki işlemdir. Tanınan karar, yeniden yargılama yapılmaksızın Türk mahkemelerinde geçerli sayılır. Özellikle boşanma, velayet, evlat edinme gibi kişisel statüye ilişkin kararlar için tanıma işlemi önemlidir.

Tenfiz Nedir?

Tenfiz, yabancı bir mahkeme kararının Türkiye’de icra edilebilmesi için Türk mahkemesinden alınan onaydır. Eda niteliğindeki (örneğin tazminat, nafaka, borç ödeme) kararlar tenfiz edilmeden Türkiye’de icra edilemez.

Hukuki Dayanak

Türkiye’de tanıma ve tenfiz işlemleri, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK) kapsamında düzenlenmiştir. MÖHUK’un 50. ve devamı maddeleri, bu sürecin usul ve esaslarını belirler.

Tanıma ve Tenfiz İçin Gerekli Şartlar

Ön Koşullar:

Yabancı mahkeme kararı kesinleşmiş olmalıdır.
Karar, hukuk davasına ilişkin olmalıdır.
Kararı veren mahkeme, usulüne uygun şekilde tarafları dinlemiş olmalıdır.
Esas Koşullar:

Türk kamu düzenine aykırı olmamalıdır.
Karşılıklılık ilkesi (mütekabiliyet) sağlanmalıdır.
Taraflardan biri Türk vatandaşı ise, savunma hakkı ihlal edilmemiş olmalıdır.
Süreç Nasıl İşler?

Dava Açılması: Tanıma veya tenfiz için görevli ve yetkili Türk mahkemesinde dava açılır.
Belgelerin Hazırlanması: Yabancı mahkeme kararının onaylı sureti, tercümesi ve kesinleşme şerhi sunulur.
Mahkeme İncelemesi: Mahkeme, yukarıdaki koşulların sağlanıp sağlanmadığını değerlendirir.
Karar Verilmesi: Tanıma veya tenfiz kararı verilir. Tenfiz kararı ile birlikte icra işlemleri başlatılabilir.
Neden Avukat Desteği Alınmalı?

Tanıma ve tenfiz davaları teknik detaylar içerdiğinden, sürecin uzman bir avukat tarafından yürütülmesi hak kayıplarını önler. Belgelerin eksiksiz hazırlanması, doğru mahkemede dava açılması ve savunma stratejisinin belirlenmesi açısından profesyonel destek şarttır.

Yıldıray Arıcı Avukatlık Bürosu olarak, uluslararası mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizi süreçlerinde müvekkillerimize güvenilir ve etkin hukuki destek sunmaktayız. Detaylı bilgi ve danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz.